610: Archief van Volkshuis Hoboken

Het archief is voornamelijk afkomstig van de penningmeester (en partijsecretaris) H. Eykens. Het werd verder aangevuld met losse stukken die her en der in het conglomeraatarchief van de BSP/SP-afdeling Hoboken werden aangetroffen vnl. in de de archieven van de BSP/SP-afdeling zelf en van Gaston De B...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Raadpleegbaarheid:Het archief is enkel raadpleegbaar mits toestemming van de archiefvormer of diens gemandateerde, na voorlegging van een gefundeerde aanvraag.
Reference code:610
Level of description:archief
By: Volkshuis Hoboken
Date:1919-1985
Online access: https://hdl.handle.net/10796/09B51442-56B6-4F0C-BD19-02E854EAFD1E?locatt=view:level2
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Het archief is voornamelijk afkomstig van de penningmeester (en partijsecretaris) H. Eykens. Het werd verder aangevuld met losse stukken die her en der in het conglomeraatarchief van de BSP/SP-afdeling Hoboken werden aangetroffen vnl. in de de archieven van de BSP/SP-afdeling zelf en van Gaston De Bruyne. Niet verwonderlijk, gezien het van de penningmeester afkomstig is, bevat het archief voornamelijk stukken in verband met de financiën/boekhouding. In het verlengde van deze functie heeft er ook nog een gedeelte van de documenten betrekking op het onderhoud en de verbouwingen van het Volkshuis en het personeel (gerant). Naast het archief van het Volkshuis zelf werd in deze inventaris ook het archiefmateriaal opgenomen van het ‘Komitee Volkshuis ’82’. Dit comité werd opgericht om het 80-jarig bestaan te herdenken/vieren van het Volkshuis, met de bedoeling verfraaiings- en verbouwingswerken te kunnen bekostigen. Het dossier en de intekenlijsten van het comité die werden aangetroffen in het archief van het Volkshuis zelf werden aangevuld met een dik dossier uit het archief van Jan Gevers, de samensteller van de brochure Volkshuis ’82.
Date:1919-1985
Physical description:0,55 strekkende meter
Notes:Archiefgeschiedenis: Het archief werd afgesplitst uit het conglomeraatarchief van de BSP/SP-afdeling Hoboken. Het archief is verre van volledig; door twee wereldoorlogen ging nagenoeg al het ‘oude’ archief verloren.
***********
Biografie: Reeds in 1902 werd te Hoboken, met de hulp van de coöperatie De Werker een Volkshuis ingericht. De eerste lokaalhouders van het café met kleine zaal, gelegen in de Van Amstelstraat 16, waren de ouders van de latere ere-burgemeester en partijvoorzitter Victor De Bruyne. Het was het enige café te Hoboken waar geen sterke dranken geschonken werden. Na de Eerste Wereldoorlog kende de socialistische beweging te Hoboken een enorme opgang, wat de noodzaak naar een groter volkshuis deed gevoelen. Er werd een groot café met vergaderlokalen en zaal aangekocht (1919), hetgeen ook dienst deed als coöperatieve winkel. Om de aankoop in wettelijke banen te leiden werd een jaar later de samenwerkende maatschappij Volkshuis Hoboken gesticht. Nog ditzelfde jaar bood zich onverwacht een gouden kans aan; hotel Casino, gelegen Kapelstraat 17, werd te koop gesteld! Na enig wikken en wegen werd tot de aankoop van het gebouw overgegaan. Het pas eerder gekochte gebouw werd verkocht aan het Coöperatief Verbond. Op 30 april 1922 werd het nieuwe Volkshuis feestelijk geopend, en tot op de dag van vandaag is het daar nog steeds gevestigd. In 1933 werd besloten de maatschappij te herstichten en werden nieuwe statuten opgesteld. Het Volkshuis kende een grote bloei in deze tijd; het was financieel succesvol en gonsde van de bedrijvigheid. Maar liefst 26 socialistische groepen, kringen en organisaties vonden er onderdak (reeds in 1932 behaalde de BWP te Hoboken de absolute meerderheid). Doch ook hier sloeg de economische crisis ongenadig toe, in 1937 was het zakencijfer het laagst sinds 15 jaar. De oorlogsjaren brachten geen verlichting voor het Hobokense Volkshuis. Het werd gedeeltelijk verhuurd aan gemeente en COO voor bedeling der rantsoenkaarten en zegeltjes waarnaast het bezet werd door de Duitsers. Op 6 mei 1945, twee dagen voor V-dag, vond de eerste naoorlogse algemene vergadering plaats en enkele maanden later opende het Volkshuis terug haar deuren. In de naoorlogse periode kende het Volkshuis én de socialistische beweging al snel weer een grote opgang. De jaren ’50 en ’60 vormden een periode van grote bloei voor het Volkshuis, gepaard gaande met heel wat verfraaiings- en verbouwingswerken, dewelke een hoogtepunt bereiken met de volledige modernisering van het Volkshuis en de daarachter gelegen zaal eind jaren ’60. Ook de daaropvolgende 10 jaar worden nog grote verbouwings- en aanpassingswerken uitgevoerd. Financieel ging het de nv voor de wind, waardoor altijd wel wat toelagen konden gegeven worden aan de groepen en kringen. Begin jaren ’80 wordt weerom het plan opgevat om grote verbouwings- en verfraaiingswerken uit te voeren, waartoe het comité Volkshuis ’82 gevormd wordt. Het initiatief wordt (weerom) een succes maar toch vindt er in deze periode een kentering plaats. Het Volkshuis kampt met het probleem van vlug wisselende gérants, hetgeen er in 1984 toe leidt dat voor het eerst afgestapt wordt van het systeem van gérant. De fusie van Groot-Antwerpen staat voor de deur. De ontzuiling van de samenleving leidt mee tot het afkavelen van het socialistische verenigingsleven
***********
verwijderd: Bewijsstukken bij de boekhouding; stortingsbewijzen, ontvangstbewijzen, facturen, rekeninguittreksels, leveringsbonnen,... Facturen verbouwingen, 1967-1968
***********
Het archief is afkomstig uit het Volkshuis te Hoboken.