071: Archief van Achiel Van Acker

Van Acker verzamelde – bijgestaan door zijn kabinetchef Roger Roch – allerlei documenten met betrekking op de rol van koning Leopold III tijdens de oorlogsjaren, zoals een aantal originele en getranscribeerde verklaringen van Duitse officieren en ambtenaren, zoals van generaal von Falkenhausen zelf....

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Raadpleegbaarheid:raadpleegbaar
Reference code:071
Level of description:archief
By: Van Acker, Achille
Date:1921-1999
Online access: https://hdl.handle.net/10796/0A02AE5E-5DDE-40DA-8577-F0EE53F0A755?locatt=view:level2
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Van Acker verzamelde – bijgestaan door zijn kabinetchef Roger Roch – allerlei documenten met betrekking op de rol van koning Leopold III tijdens de oorlogsjaren, zoals een aantal originele en getranscribeerde verklaringen van Duitse officieren en ambtenaren, zoals van generaal von Falkenhausen zelf. Hoewel het witboek werd uitgegeven, is raadpleging van het bronnenmateriaal uit eerste hand erg interessant voor onderzoek gespecialiseerd in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en de Koningskwestie.Het archief is een zeer heterogene collectie geworden met zowel persoonlijk archief als stukken met betrekking op zijn politieke carrière en kabinetsarchief. Een grote collectie nieuwjaars- en verjaardagskaarten, overlijdensberichten, uitnodigingen en menukaarten van diverse banketten uit de jaren 1945-1974 werd verwijderd, net als een aantal dozen parlementaire verslagen. Zowel chronologisch als inhoudelijk zijn er erg grote hiaten; dit archief(deel) kan dan ook uitsluitend als een aanvulling op het in het Rijksarchief in Brugge bewaarde materiaal beschouwd worden.Het oudste stuk dateert uit 1921, het jongste uit 1999 (naast enige persoonlijke briefwisseling van Anna Verhé is er ook nog een transcriptie van enkele persoonlijke notities van Achiel Van Acker – in se zijn beide dossiers geen archief van de politicus).
Date:1921-1922, 1929-1932, 1936-1974, 1976-1977, 1987, 1989-1991, 1999
Physical description:[3,52 strekkende meter]
Notes:[Enkele archiefstukken kwamen nog tijdens het leven van Achiel Van Acker terecht in het BSP-secretariaat in Brugge en werden van daaruit in 1983 overgedragen aan Amsab-ISG. Begin jaren 1990 werden nog twee kleinere schenkingen opgehaald bij de kinderen van Achiel Van Acker. Het betrof zowel persoonlijk als politiek archief, met ook een aantal dozen archief van zijn zoon Frank. Bovendien werd begin 2008 nog een stuk archief uit de jaren net na de Tweede Wereldoorlog aan dit geheel toegevoegd.]
***********
Biografie: Achiel Van Acker (Brugge, 08/04/1898-10/7/1975) was de vierde van twaalf kinderen van een mandenmaker. Het grote aantal te voeden monden dwong hem ertoe al op jonge leeftijd uit werken te gaan, al hield het hem niet tegen om zich ’s avonds bij te scholen. Van Acker verdiende voor de Eerste Wereldoorlog onder meer de kost als mandenmaker, schippersjongen, bootlosser en arbeider in een steenoven. Na de oorlog vond hij de weg naar de Belgische Werkliedenpartij (BWP), werd beheerder en bestuurder van diverse coöperaties uit het Brugse en secretaris van verschillende gewestelijke en federale vakbonden. In 1932 lag hij ook aan de basis van te ontstaan van het Vlaamsch Weekblad. Daarnaast hield hij samen met zijn vrouw een winkel in tweedehandsboeken open aan de Brugse Eiermarkt. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1926 werd van Acker verkozen in de Brugse gemeenteraad en in 1927 volgde hij het afgetreden Kamerlid Motsaert op. Hij zou tot in 1974 volksvertegenwoordiger blijven. Van Acker kwam pas na de Tweede Wereldoorlog op de nationale voorgrond. Hij had dit te danken aan het prestige dat hij had opgebouwd dankzij zijn rol in het verzet en zijn leiding van de clandestiene socialistische partij tijdens de bezetting. Uit deze illegale partij ontstond in 1944 overigens de Belgische Socialistische Partij (BSP). In september 1944 werd hij voor het eerst minister, in 1945 zelfs premier. Hij zou in totaal vier regeringen leiden, waarvan de coalitieregering met de liberalen tussen 1954 en 1958 wellicht de bekendste is. Van Acker speelde een belangrijke rol bij de heropbouw van het land en het herstel van de economie (‘Asiel Sarbong’), de Koningskwestie en het vastleggen van de grondslagen van het huidige Belgische model voor de sociale zekerheid. Hij eindigde zijn politieke carrière als Kamervoorzitter (1961-1974). Van Acker was gehuwd met Anna Verhé en had met haar drie zonen: Jan, Hans en Frank.
***********
Archiefgeschiedenis: De geschiedenis van het archief van Achiel Van Acker is een complex verhaal. Na zijn overlijden werden zijn papieren overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief. Al snel werd vastgesteld dat een groot deel van het archief bestond uit papieren die Van Acker als verzamelaar in zijn bezit had gekregen. Deze stukken werden dan ook overgedragen aan de rijksarchieven in Brugge (en later aan het Brugse stadsarchief), Gent en Antwerpen. De bibliotheek van Achiel Van Acker kwam terecht in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel en werd later overgedragen aan de stedelijke bibliotheek Biekorf in Brugge. Het eigenlijke archief Van Acker werd in 1987 door het Algemeen Rijksarchief overgemaakt aan het Rijksarchief in Brugge en ontsloten door middel van een schitterende inventaris. Toch bleken nog een aantal bestanddelen uit het archief te ontbreken. In 1979 werd door Hans Van Acker een reeks briefwisseling uit de jaren 1955-1956 en een groot aantal verzamelde stukken geschonken aan het Archief van het Koninklijk Paleis. Enkele archiefstukken – complementair aan de in het Rijksarchief in Brugge bewaarde stukken – kwamen nog tijdens het leven van Achiel Van Acker terecht in het BSP-secretariaat in Brugge en werden van daaruit in 1983 overgedragen aan Amsab-ISG.