354: Archief van De Wielewaal-afdeling Gent "Parus"

Hoewel De Wielewaal-afdeling Gent al in 1947 werd opgericht, dateert het vroegste stuk pas uit 1953. Het gaat om het verluchte guldenboek, met verslagen van activiteiten en vergaderingen uit de periode 1953-1956. Het boek is helaas slechts zeer sporadisch aangevuld en vertoont vele gaten. Na 1956 zi...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Raadpleegbaarheid:Het archief is raadpleegbaar mits toestemming van de verantwoordelijke archivaris.
Reference code:354
Level of description:archief
By: De Wielewaal-afdeling Gent
Date:1953-2001
Subjects:
Online access: https://hdl.handle.net/10796/825486D9-9A90-4724-8AC5-C376D8617D4A?locatt=view:level2
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Hoewel De Wielewaal-afdeling Gent al in 1947 werd opgericht, dateert het vroegste stuk pas uit 1953. Het gaat om het verluchte guldenboek, met verslagen van activiteiten en vergaderingen uit de periode 1953-1956. Het boek is helaas slechts zeer sporadisch aangevuld en vertoont vele gaten. Na 1956 zijn er geen stukken meer tot 1962, vanaf wanneer de uitnodigingen voor vergaderingen en excursies bewaard zijn gebleven. Het meeste archief dateert echter van na 1975, wanneer Eric Van Renterghem voorzitter werd. Uit die periode zijn er drie belangrijke reeksen bewaard gebleven: de agenda's en verslagen van de bestuursvergaderingen (1973-2001), de briefwisseling van Van Renterghem als ondervoorzitter en voorzitter (1972-2000) en de verslagen van de plantenwerkgroep (1975-2001). Naast het archiefmateriaal zijn ook de tijdschriften overgedragen: Kontaktblad (1965-1977) en Parus (1977-2001). De grootste gaten in de collectie dateren dus uit de periode 1947-1965, daarna is een vrij volledig beeld van de afdeling en zijn activiteiten mogelijk.
Date:1953-1956, 1962-1969, 1972-2001
Physical description:[0,55 strekkende meter]
Notes:[De bulk van het archief werd in 2004 door Eric Van Renterghem, de laatste voorzitter, bij Amsab-ISG in bewaring gegeven. In 2014 schonk hij ook nog een prachtig verlucht guldenboek. In 2019 kwam er nog een overdracht, die voornamelijk dossiers bevatte van het Actiecomité Milieubescherming Merelbeke (AMM), maar waartussen ook een aantal dossiers van De Wielewaal-afdeling Gent werden aangetroffen.]
***********
De aanwinsten werden alle geschonken door Eric Van Renterghem. Het materiaal zat echter vermengd met dossiers van het Actiecomité Milieubescherming Merelbeke (AMM), waarvan Van Renterghem ook jarenlang voorzitter is geweest. Dit materiaal werd afgescheiden en toegevoegd aan materiaal van het AMM dat vroeger reeds ontvangen en verwerkt werd.
***********
Biografie: De Wielewaal was een Vlaamse ornithologische ledenvereniging die op 15 februari 1933 te Antwerpen werd opgericht. Het voornaamste doel van de vereniging was de kennis van in het wild levende vogels te bevorderen en te verspreiden onder het bredere publiek. Daartoe werden niet alleen gezamenlijke uitstappen ("excursies") ingericht, maar werden ook voordrachten gegeven en cursussen ingericht. Vanaf 1938 verscheen het tijdschrift en ledenblad "De Wielewaal". Tot 1937 was De Wielewaal vooral een Antwerps fenomeen, maar daarna werden de eerste lokale afdelingen opgericht (Antwerpen en Turnhout) en transformeerde De Wielewaal tot een landelijke vereniging. Vanaf 1948 werden ook Ornithologische Studiecentra (OSC's) opgericht. Dat waren interessante natuurgebieden, waarvoor de De Wielewaal een contract afsloot met de eigenaar om ze te mogen bezoeken en eventueel zelfs te beheren. De Wielewaal was toen namelijk nog geen VZW en kon dus geen onroerende goederen verwerven. Pas in 1953 kwam daar verandering in en werd het eerste reservaat aangekocht: de Tikkebroeken te Kasterlee en Oud-Turnhout. In 1947 werd de Gentse afdeling van De Wielewaal opgericht. De eerste voorzitter was wellicht André Clierieck (1914-1986), houtbewerker en schepen van Openbare Werken te Destelbergen. Gent was een grote en actieve afdeling met maandelijks verschillende activiteiten die soms door meer dan honderd leden werden bijgewoond. De interesse was breed, met naast een vogelwerkgroep ook een zeer actieve plantenwerkgroep, een dagvlinderwerkgroep en een jeugdafdeling (Wielewaaljongeren-afdeling Gent). De Wielewaal-afdeling Gent had vanaf 1962 een maandelijkse nieuwsbrief (Maandberichten) met aankondigingen voor activiteiten. Vanaf 1970 werd de nieuwsbrief een echt tijdschrift met verslagen van activiteiten en allerlei artikels rond soortenwaarnemingen en inventarisaties. Al snel verschenen er ook artikels rond milieubescherming. De titel van het blad was eerst Maandblad, maar eind 1973 werd dat veranderd in Kontaktblad, in 1977 was het eenmalig Tyto en vanaf dan tot 2001 heette het blad Parus. Verder had Gent ook twee OSC's in beheer: Jongensstad en Hoost Schaever (nu allebei onderdeel van de Vinderhoutse Bossen). Gent was ook betrokken bij de acties rond andere natuurgebieden, zoals het Leen te Eeklo en de Bourgoyen-Ossemeersen te Gent en Drongen. In 2001 smolt De Wielewaal samen met Natuurreservaten. De nieuwe vereniging kreeg de naam Natuurpunt. Lokale afdelingen van een van beide verenigingen werden een afdeling van Natuurpunt. In gebieden waar er van beide organisaties afdelingen waren, werd een nieuwe indeling afgesproken of werden de afdelingen samengesmolten. In de regio Gent was er een afdeling van Natuurreservaten in Sint-Martens-Latem, maar er was ook nog een andere grote natuurvereniging: De Actiegroep Bourgoyen-Ossemeersen (ABO), opgericht in 1972. ABO had weliswaar een samenwerkingsovereenkomst met Natuurreservaten, maar was geen afdeling. Niettemin werd toch besloten om samen met de andere twee te fusioneren en zo werd Natuurpunt Gent geboren. Voorzitters De Wielewaal-afdeling Gent: • 1947? - 1972: André Clierieck • 1972 - 1975: Gratien De Waele • 1975 - 2001: Eric Van Renterghem