017/00809: Specimina betreffende drukorders van de Handelsdrukkerij
Saved in:
| Raadpleegbaarheid: | Het archief is raadpleegbaar mits toestemming van de dienstdoende archivaris. |
|---|---|
| Reference code: | 017/00809 |
| Level of description: | bestanddeel |
| By: | |
| Date: | 1970-1970 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Date: | 197O |
|---|---|
| Physical description: | [1 omslag] |
| Notes: | Biografie: Bij het ontstaan van de BWP was het drukken van 'Vooruit' en ander propagandamateriaal een integraal onderdeel van de activiteiten van sm Vooruit nr.1. De eerste 13 jaar (1884-1896) was de drukker van 'Vooruit' tegelijk de uitgever. Pas in 1897 werden deze functies gescheiden: de sm Volksdrukkerij werd opgericht als drukkerij van de Gentse socialistische beweging, onder leiding van Adolf De Backer. De Volksdrukkerij was zo succesvol dat ze jaarlijks 6000 fr. steun kon geven aan de partij. Zij drukte ook een groot aantal syndicale en socialistische bladen, boeken en feuilletons werden vanaf 1904 aangevuld met de maandelijkse uitgave van de brochure reeks Germinal. Het succesverhaal bleef een aantal problemen met zich meeslepen; zij hebben meegespeeld in de beslissing om Het Licht op te richten : eerste probleem was het groot aantal processen die tegen de krant gevoerd werden. Een tweede probleem was het feit dat het Middencomiteit weinig controle had op de Volksdrukkerij. Op 1 september 1908 werd sm Het Licht opgericht. In een eerste fase werd alleen uitgegeven; begin 1909 werd een rotatiepers aangekocht om te drukken. 'Vooruit' was aanvankelijk de enige Vlaamse socialistische krant. Tijdens de Eerste Wereldoorlog steeg de oplage spectaculair; de Gentse BWP-leiding besloot 'Vooruit' onder de Duitse bezetting verder te laten verschijnen, in tegenstelling tot andere dagbladuitgevers. Na de oorlog haakte een deel van de Gentse lezers af door het terug verschijnen van enkele concurrerende kranten en meerdere prijsstijgingen. In 1923 werd een nieuwe rotatiepers aangekocht, en verhuisde de drukkerij wegens plaatsgebrek in de Hoogpoort naar een eigendom van sm De Volksontvoogding in de Lieven De Winnestraat. In 1927 werd Gust Balthazar bestuurder van Het Licht en hoofdredacteur van Vooruit. Hij startte met een reeks vernieuwingen, de kwaliteitsverbetering bracht een prijsstijging met zich mee, maar dit leidde niet tot daling van het aantal lezers. Integendeel, tijdens de periode 1927-1930 steeg de oplage met meer dan 30% tot 42.500 lezers. In 1928 werd een kapitaalsverhoging doorgevoerd en rond Nieuwjaar 1930 werd een gebouw gekocht naast de Volksdrukkerij in de Sint-Pietersnieuwstraat, waar de Volksdrukkerij zijn intrek innam. Het Licht nam zijn intrek in het door Maxime en Fernand Brunfaut verbouwde herenhuis met als blikvanger de nieuwe gevelconstructie. Op 10 januari 1931 vond de opening plaats met een promotiecampagne met onder meer ‘Roode Zondagen’, perscongressen en een propagandafilm. Het Licht startte ook met de uitgave van enkele weekbladen zoals het satirische blad Koekoek (1931-1935), De Radiobode (1931-1940) en het geïllustreerd weekblad ABC (1932-1973) in samenwerking met Volksgazet. In 1934 werd ten slotte gestart met de uitgave van het weekblad Voor Allen; met 6 pagina’s algemeen nieuws en 2 pagina’s lokaal nieuws kon men een einde maken aan de versnippering van de lokale bladen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtte de redactie, maar kreeg de bezetter een deel van de redactie zover weer te beginnen werken de dag van de capitulatie: de ‘gestolen’ 'Vooruit' was geboren. Op 1 september 1944 verscheen het laatste nummer onder de bezetting; enkele dagen later was een nieuwe ploeg al opnieuw aan de slag met ook de heropstarting van de Germinalreeks. De nieuwe directeur, August de Block, werd geconfronteerd met grote verliezen en een dalend lezersaantal. Gedurende meer dan 12 jaar nam hij initiatieven om de krant te verbeteren en de verliezen weg te werken. Op redactioneel vlak werkte hij samen met het persagentschap AP. In 1955 kon men weer investeringen doen en de sociale voorzieningen van het personeel vergroten.
Vanaf 1961 leed de coöperatie, onder leiding van Julien van Nevele, opnieuw verlies. De krant kende vele structurele problemen: een duur eigen verkoopsnet, een kleine verkoop, een verouderde technische uitrusting, een afgebrokkelde leiding en stijgende spanning tussen de redactie en de beheerraad. In mei 1974 zocht Het Licht contact met Volksgazet. Een maand later besliste de Socialistische Gemeenschappelijke Actie (SGA) om de 2 kranten te fusioneren, met ontslagen als gevolg. Na een staking van het personeel van Het Licht ging de fusie niet door. Vooruit schreef een publieke lening uit die startte op 20 juni onder de benaming SOS Vooruit, met als doel 10 miljoen verzamelen en die na 3 jaar terug betalen. De actie werd een succes. Op 2 oktober werd door het Vlaams Overlegkomitee beslist om een nationaal links populistisch dagblad op te richten, met nv De Roos als uitgever en Het Licht als drukker. De nieuwe krant verscheen op 1 december in zeven edities, onder twee titels, in Gent 'Vooruit', en elders 'De Morgen', met een oplage van 56.000 exemplaren en Paul Goosens als hoofdredacteur. De heropleving duurde niet lang.
In januari 1981 kende 'De Morgen' zijn eerste financiële crisis. Een kapitaalsinjectie leidde op 27 maart 1981 tot de oprichting van de Samenwerkende Vennootschap (SV) De Morgen waarin het ABVV-Persfonds, het Progressief Persfonds (in feite de SP) en Het Licht in een verhouding 40-20-12 participeerden.
SV De Morgen nam de uitgave over van nv De Roos en zette een reddingsplan op dat bestond uit in de een financieel plan (100 miljoen verzamelen via het Progressief Persfonds) en een reorganisatie. De redactie verhuisde naar een ander gebouw van Het Licht in de Bagattenstraat. De verkoop van de krant bleef dalen en het beloofde kapitaal werd niet gestort zodat 1983 weer een crisisjaar werd. De SP slaagde erin het ABVV ervan te overtuigen de financiële put te helpen dempen, uit vrees dat ook drukkerij Het Licht in een failliet van 'De Morgen' zou meegesleurd worden. De krant bleef echter verlies lijden; een afvloeiing van personeel kon hier weinig aan verhelpen. Op 31 januari 1986 beëindigde Het Licht haar activiteiten. Na het faillissement werd het gebouw in de Sint-Pietersnieuwstraat opgekocht door de Vlaamse Gemeenschap. Twee jaar later, in juni 1988, werden de voorgevel en de redactiegebouwen als monument beschermd. 'De Morgen' en de Gentse uitgave 'Vooruit' bleven verder verschijnen tot het failliet van SV De Morgen op 30 oktober 1986. Na het heropstarten van 'De Morgen' verdween de titel 'Vooruit'. Op 22 april 1986 tenslotte had de openbare verkoop van de inboedel van het gebouw in de Sint-Pietersnieuwstraat plaats. *********** Archiefgeschiedenis: 216.5: 1960-1968 // 217.1: 1969 // 218.1: 1969-1970 // 218.2: 1970 |